bogun

1) Organizmiň ownuk bölekleriň birleşýän ýeri; eliň, aýagyň ownuk süňkleriniň biri-biri bilen birigişýän ýeri.

∙ Onuň gara, duzly palçygy, ep-esli ululykda bolan köli emele getirýän duzly suwy guragyry, bilagyry, bogun hem-de damar kesellerini bejermekde ýaramly serişdedir.

∙ Küştleriniň perzisi, aty, ruhy, pili we başgalary agaçdan goýnuň bogun süňklerindendir. (A. Gowşudow, Mähri-Wepa)

2) Gamyş, gargy we ş. m. ösümlikleriň baldaklaryndaki bölümler.

3) Grammatik termin Sözleriň çekimli sesleri boýunça bölünýän bölegi.

∙ Seýdiniň hemme dörtlemeleriniň bogun sanlary deň däldir. («Edebiýat»)

∙ Bu sözleri ol bogunlara bölüp, ýaňsy bilen aýtdy. (N. Jumaýew, Ak Derek)

Ýazuw düzgüni: Soňuna çekimli sese başlanýan goşulma goşulanda, ikinji bogundaky dar u çekimlisi düşürilip ýazylýar.

Menlik ýöňkemaniň -um, -umyz, senlik ýöňkemäniň -uň, -uňyz goşulmalary goşulýar.

Meselem bogun - bognum, bognuň, bogny.

◊ açyk bogun — Çekimli sese gutarýan bogun. Ýapyk bogun-soňy çekimsiz sese gutarýan bogun.

◊ bogny ysmazlyk

1) Bir zada erk edip bilmezlik, gaýraty çatmazlyk, bir işe hötde gelip bilmezlik.

∙ Bu gezek hem göz-görtele ýalan sözlemägä onuň bogny ysmady. (A. Gowşudow, Köpetdagyň eteginde)

∙ Ol bärden baranda, Artygyň öýde ýoklugyndanmy ýa Şekeriň öýdeligindenmi-bir hili bogny ysmady. (B. Kerbabaýew, Aýgytly ädim)

2) Dözüp bilmezlik, el degrip bilmezlik.

∙ Onuň dostuna zyýan ýetirmäge bogny ysmaz.